afb. Onbekend, 1923

Johannes Franciscus (Frans) Kops

's-Hertogenbosch 8 augustus 1873 - 's-Hertogenbosch 19 oktober 1951 (78)

Johannes Franciscus (Frans) Kops, woonde en werkte in de Den Bosch en in Brugge. Hij was leerling van de Koninklijke School in Den Bosch o.l.v. J. Dony en P.M. Slager Sr. en studeerde daarna ruim een jaar in Brugge naar oude meesters in het museum aldaar. Schilderde en tekende stillevens, portretten en historische onderwerpen. Genoot vooral bekendheid door zijn schilderijen in kerken en muurschilderingen in openbare gebouwen, meest in Noord-Brabant. Hij heeft veel samengewerkt met Jan Bogaerts. Daarna gaf hij nog les aan H.A.J.M. de Laat en aan R.M. Pijnenburg.

Joop W.J. Driessen

Frans Kops

Kunstschilder, vooral bekend als portretschilder, woonde en werkte als kunstenaar in 's-Hertogenbosch en in Brugge; maakte o.m. een portret van burgemeester A. Wolters, voor de gemeente Rosmalen, welk portret geëxposeerd werd op de gelegenheidstentoonstelling van geschilderde burgemeestersportretten uit Noord-Brabant in 1985.

349

Encyclopedie van Noord-Brabant 2 (1985) 349

Woonde tot aan zijn dood op Koningsweg 34-36. Hij schilderde naast portretten en historische onderwerpen in kerken (onder andere in de Bossche Leonarduskerk) en in andere openbare gebouwen. In het stadhuis hangen twee schilderijen van hem: 'De aanbidding van het kind Jezus' en 'Het atelier van Jeroen Bosch'.

KringNieuws 5 (2004) 8

Kops, Johannes Franciscus ('Frans')

Geb. Den Bosch 8 augustus 1873, overl. Den Bosch 19 oktober 1951. Woonde en werkte in de Brabantse hoofdstad en in Brugge. Leerling van de Koninklijke School in Den Bosch o.l.v. J. Dony en P.M. Slager sr, daarna studeerde hij ruim een jaar te Brugge naar oude meesters in het museum aldaar. Schilderde en tekende stillevens, portretten en historische onderwerpen, vooral genoot hij bekendheid door zijn schilderingen in kerken en muurschilderingen in openbare gebouwen, meest in Noord-Brabant. Heeft veel samengewerkt met Jan Bogaerts. Gaf les aan H.A.J.M. de Laat en R.M. Pijnenburg.

Mak van Waay; Plasschaert; Van Hall I.

636

Pieter A. Scheen, Lexicon Nederlandse beeldende kunstenaars 1750-1950 A-L ('s-Gravenhage 1969) 636

Jezus een jongetje?

door Henny Molhuysen

Goede leerlingen van de Bossche Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kunsten konden van de Broederschap Sint-Lucas een financiële bijdrage krijgen om zich elders verder te bekwamen in de schilderkunst. Zo kreeg Frans Kops (1873-1951) in 1909 opdracht om naar Brugge te gaan en daar de oude meesters te bestuderen en te kopiëren. Dat laatste - het naschilderen van de andere schilderijen - vormde een wezenlijk onderdeel van de kunstopleiding in die dagen.

Kops kreeg van het Brugse gemeentebestuur toestemmnig om in het museum te verblijven, „mits er iederen dag eene vergoeding van fr. 1.50 aan den bewaker van het museum zal overhandigd worden”. Immers naast een geldbedrag van driehonderd gulden ontving hij 94 franken en 50 centiemen wegens kosten voor de bewaking. Hij kopieert er onder andere een detail van het bekende schilderij „Madonna met kanunnik Joris van der Paele” van Jan van Eyck, namelijk het borstbeeld van Sint-Donaas.

Het kopieerwerk beviel blijkbaar goed in Den Bosch, want het jaar daarop mocht Frans Kops opnieuw naar Brugge om er de rest van het schilderij te kopiëren. Dat heeft Kops wel letterlijk opgevat: het een jaar tevoren geschilderde detail werd in een nieuw paneel geplaatst en de rest heeft hij eromheen bijgeschilderd!

Toch is het schilderij van Van Eyck, dat zich nog steeds in Brugge bevindt, niet identiek met het exemplaar dat een plaatsje heeft gevonden in een van de wethouderskamers van het Bossche stadhuis.

Op het Brugse schilderij is duidelijk te zien dat Jezus een jongetje is, terwijl op het Bossche exemplaar kies een doekje gedrapeerd is over het kruis van het kindje. Hoe kwam dat? Het kan zijn dat het Belgische schilderij in 1910 hetzelfde doekje bezat, dat bij een latere restauratie is verdwenen. Ook kan het zijn dat Frans Kops in een kuise bui het stukje textiel eraan heeft toegevoegd... In ieder geval bestaan er momenteel twee verschillende versies van „Madonna met kanunnik Joris van der Paele”.

Brabants Dagblad donderdag 19 november 1987

1933	Een onderscheiding voor Frans Kops Jr. Naar wij met genoegen vernemen is aan onzen stadgenoot den kunstschilder Frans Kops Jr. de Koninklijke subsidie toegekend. Hij is daardoor „pensionnaire van H.M.” geworden, zooals dat officieel heet. Er is alle reden om onzen jongen stadgenoot met deze belangrijke onderscheiding - waardoor hij geacht wordt te behooren tot de besten der Nederlandsche jonge kunstenaars - van harte geluk te wenschen. Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant - dinsdag 21 februari 1933
1987	Henny Molhuysen Verhalen en legenden : Jezus een jongetje? Brabants Dagblad donderdag 19 november 1987 (foto)

H.F.J.M. van den Eerenbeemt, Geschiedenis van Noord-Brabant (1996-1997) II. 318

Nel van der Heijden Rogier, Slager : Acht Bossche kunstenaars en een museum (2015) 265

Henk Henkes, Van den Raethuys tot Stadhuis (2016) 45, 46, 63

Charles de Mooij en Paul Kokke, De Muze als Motor : Beeldende kunst en de ontwikkeling van het moderne Brabant, 1796-1940 (1996) 61, 68, 76, 77

Pieter A. Scheen, Nederlandse Beeldende Kunstnaars 1750-1950 A-L (1969) 636

n: vermelding in een voetnoot

Bossche Encyclopedie |

Johannes Franciscus (Frans) Kops

's-Hertogenbosch 8 augustus 1873 - 's-Hertogenbosch 19 oktober 1951 (78)

Frans Kops

Kops, Johannes Franciscus ('Frans')

Jezus een jongetje?

Een onderscheiding voor Frans Kops Jr.

Henny Molhuysen

n: vermelding in een voetnoot

Op deze pagina

Akten

RKD

Zie ook